Erkenning krijgen: we verlangen er allemaal naar. Om erkenning echt te kunnen ontvangen, is het belangrijk dat je wilt en kunt “horen” wat de ander zegt en bedoelt.
Erkenning is zo belangrijk, dat in de Transactionele Analyse een heel concept hieromheen bedacht is: Strooks.
De naam Strooks komt uit het Engels. Een Stroke is een klap of een aai. In Nederland hebben we daar geen woord voor dat dezelfde betekenis heeft, dus in Nederland is de term Strook nog steeds gebruikelijk in de TA-wereld.
De definitie van een Strook is: “een eenheid van erkenning.” Dat kan positief of negatief zijn, voorwaardelijk of onvoorwaardelijk. Daarover verderop meer!
Onderzoek: erkenning krijgen is van levensbelang!
Je hoeft mij natuurlijk niet te geloven, dat erkenning zo enorm belangrijk voor ons is, maar wanneer je Googelt op het onderwerp, vind je meerdere onderzoeken hierover.
Dr. R. Spitz (psychoanalyticus) onderzocht als 1 van de eerste de behoefte naar erkenning bij kinderen. Hij kwam tot de conclusie dat kinderen die geen aandacht/erkenning kregen zich slecht ontwikkelden. Er was een tehuis waar kinderen geen enkele aandacht kregen. Na een jaar bleek éénderde van de kinderen zelfs te zijn overleden!
Erkenning krijgen is dus essentieel voor mensen. Mensen ervaren een levensbehoefte om erkend te worden. Wanneer men geen erkenning krijgt, gaat men die zoeken, vragen of eisen. Denk aan bijvoorbeeld kinderen die voor hun gevoel genegeerd worden en die vervolgens ontzettend gaan klieren. Liever negatieve aandacht, dan geen aandacht!
Dus als je zelf die behoefte voelt (en die voel je): dat is niet raar! Je hebt erkenning nodig, niet alleen van anderen maar ook van jezelf.
Eigenlijk heb ik de vraag in de titel van dit stuk dus al voor je beantwoord: ik weet dat Strooks van levensbelang voor je zijn, of je dat nu beseft of niet.
Soorten Strooks
Strooks kunnen zoals onderstaande voorbeelden aangeven, positief of negatief ervaren worden; voorwaardelijk of onvoorwaardelijk; verbaal of non-verbaal.
|
Positief |
Negatief |
Onvoorwaardelijk |
Verbaal: Geweldig dat ik jou ken; je bent een mooi mens. Non-verbaal: een aai, een glimlach, oplichtende ogen bij een ontmoeting. |
Verbaal: Je bent echt drie keer niks, je bent lui, dom. Ga alsjeblieft weg. Non-verbaal: een schop, een afkeurende blik.
|
Voorwaardelijk |
Verbaal: Fijn dat je je kamer hebt opgeruimd. Ik geniet ervan dat je vandaag vrolijk bent. Non-verbaal: een opgestoken duim als je iets goed gedaan hebt |
Verbaal: Als je steeds praat, kunnen anderen niet werken. Ik accepteer het niet als je anderen slaat of beledigt. Non-verbaal: een rood potlood, een boze blik bij ongewenst gedrag |
Onvoorwaardelijke Strooks hebben de meeste impact. Die gaan over jou als persoon. Over wie je bent.
Onvoorwaardelijk negatieve Strooks kunnen je de grond in boren. Daarentegen kunnen onvoorwaardelijk positieve Strooks iemand doen zweven! Iets minder intensief en niet minder belangrijk zijn voorwaardelijke Strooks. Dat gaat over gedrag dat iemand laat zien.
Er is nog een soort van Strook, die je een “plastic” vorm kan noemen. Deze lijkt eerst positief, maar het venijn zit in de staart.
Voorbeeld:
“Ik kan zien dat je dit begrijpt, min of meer.”
“Wat een mooie jas, in een tweedehands winkel gekocht?”
Een variant op deze Strook vorm is de valse Strook. Dat is een Strook waarbij je aanvoelt dat het niet gemeend is. Het gebeurt op een onechte manier. Het is vaak net te overdreven. Sommigen noemen dat “stroopsmeren”.
Voorbeeld:
Een man ziet een vrouw aan de andere kant van de kamer, stormt op haar af en smoort haar in een omhelzing. Hij zegt met een brede grijns: “Tjonge, het doet me goed dat je er bent! De kamer werd veel lichter toen je binnenkwam. En, weet je, ik heb dat artikel van je gelezen en ik vond het zo inspirerend, zo vol begrip.. enzovoorts.”
Jouw Strookprofiel
Vanaf je geboorte ben je in een omgeving, waarin op een bepaalde manier met Strooks wordt omgesprongen. Soms wordt er heel veel kritiek op elkaar gegeven, vooral voorwaardelijk, in sommige gezinnen is een positief onvoorwaardelijk klimaat van Strooks.
Zo creëer je je eigen Strookprofiel. Het is jouw mix van geven en ontvangen van Strooks die je gewend bent.
Voorbeeld: Wanneer je vanuit jouw jeugd niet gewend bent om onvoorwaardelijke Strooks te ontvangen, kan je het nu als heel ongemakkelijk ervaren als je een onvoorwaardelijke Strook ontvangt. Het is mogelijk dan heel moeilijk om deze werkelijk binnen te laten komen bij je.
Je kunt Strooks geven en ontvangen. Je kunt ook vragen om Strooks of ontvangen Strooks weigeren. Vragen om Strooks zijn velen van ons niet zo gewend, en toch kan het enorm helpen om dit toch te doen.
Het geeft inzicht om dit voor jezelf visueel te maken. Dat kan met onderstaande tabel. Vul deze in door de tabel uit te draaien en staven te tekenen in elk van de 4 kolommen, die je intuïtieve schatting weergeven van hoe vaak je feedback geeft, accepteert, vraagt, weigert – in positieve en negatieve zin.
Klik hier voor jouw Strookprofiel: Strookprofiel invulversie
Voorbeeld van een ingevuld Strookprofiel:
Hoe vaak | Geeft u pos. Strooks | Accepteert u pos. Strooks | Vraagt u om pos. Strooks | Weigert u pos. Strooks |
Altijd | ||||
Meestal | ||||
Regelmatig | ||||
Soms | ||||
Zelden | ||||
Nooit | ||||
geven | accepteren | Vragen om | Weigeren | |
Nooit | ||||
Zelden | ||||
Soms | ||||
Regelmatig | ||||
Meestal | ||||
Altijd | ||||
Hoe vaak | Geeft u neg. Strooks | Accepteert u neg. Strooks | Vraagt u om neg. Strooks | Weigert u neg. Strooks |
Ok. Nu heb je jouw Strookprofiel. En nu?
Wat voor inzicht doe je op uit de grafiek met jouw Strookprofiel? Ben je verbaasd? Verwachtte je deze uitkomst? Wat wil je er mee doen? Leg jouw Strookprofiel eens voor aan vrienden, familie. Vraag hen eens wat ze van jouw Strookprofiel herkennen en waar dat uit blijkt. Hartstikke leerzaam, dat beloof ik je!
Tip: Wanneer je bijvoorbeeld lager scoort op vragen om positieve Strooks dan je zou willen, kun je proberen om bewuste momenten in te bouwen waarop je dat wèl gaat doen. Doe dat dan wel eerst in een veilige omgeving, zodat je vertrouwen kweekt in het stellen van die vraag en de kans op een prettig antwoord groter is.
Ook hier geldt: door je bewustzijn te vergroten over hoe “het” in jouzelf werkt, kun je sterker worden in je communicatie!
Succes. Ik vind het enorm tof dat je mijn artikel helemaal uitleest en als je wilt: een Strook over dit artikel vind ik geweldig! Leef je uit, hieronder in de reacties! 🙂
Geef een reactie